Agnes Jongerius: “Aan een sociale samenleving gaat strijd vooraf”

Niels werkt al vijf jaar als docent Frans op verschillende scholen in Noord-Nederland. Steeds met een tijdelijk contract. Door de ‘krimp’ is onduidelijk of er op de lange termijn nog genoeg kinderen zijn om Franse les aan te geven. En dus krijgt Niels geen vast contract, terwijl er wel een lerarentekort is.

We zien het niet alleen in het onderwijs. Je ziet het ook bij Ali. Hij werkt al veertien jaar in de productie bij een levensmiddelengigant. Ali draait vaker nachtdiensten dan zijn collega’s, verdient minder en hij bouwt ook nog minder pensioen op. Alleen omdat Ali een uitzendkracht is. Hij moet altijd beschikbaar zijn en pas op donderdag weet hij hoe zijn komende werkweek eruitziet.

In de groeiende platformeconomie is het eveneens onzekerheid troef. Stef rijdt meer dan zestig uur per week in zijn Uber-taxi om genoeg te verdienen. Het is Uber die bepaalt wat de tarieven zijn en hoeveel chauffeurs er rijden. Voor Stef en zijn collega’s is de maat vol en komen ze in actie.

Ook in Brussel hebben we gestreden. Voor gelijk loon voor gelijk werk. Poolse en Nederlandse bouwvakkers zijn geen concurrenten meer, maar kunnen weer als collega’s naast elkaar op de steiger staan. Voor de vrachtwagenchauffeurs hebben we een slag gewonnen, voor een eerlijk salaris en een einde aan uitbuiting. Voor monteurs, vuilnismannen en wegenbouwers hebben we normen opgesteld, waardoor ze niet meer ziek worden van kankerverwekkende dieseldampen.

Nu gaan we door naar het volgende gevecht. De verhalen van Niels, Ali en Stef laten zien dat steeds meer mensen keihard werken, maar in onzeker werk zitten. De verdeling van risico’s is uit het lood geslagen. Nederland heeft de meest flexibele arbeidsmarkt van Europa, het is code rood!

Mensen moeten zeker zijn van een fatsoenlijk inkomen, van een vangnet als het tegenzit en van een onbekommerde oude dag. In de Tweede Kamer werkt Gijs van Dijk daaraan, vanuit Brussel help ik mee duwen. Nu moeten zelfstandigen samen kunnen opkomen voor eerlijke tarieven, verbieden we 0-urencontracten en leggen we een bodem in de markt in heel Europa.

Als historica plaats ik deze verhalen graag in perspectief. Pas na de parlementaire enquête van 1886, waarin verhalen van fabrieksarbeiders werden opgetekend, zag de eerste sociale wetgeving het licht. We strijden nog steeds voor een eerlijkere toekomst. Nieuwe gevechten in een nieuw jasje. En daarbij zijn de verhalen van de mensen om wie het gaat onmisbaar.

Ik zou je daarom willen uitnodigen om de verhalen van Ali, Stef en Niels te bekijken én te delen. Met familie, vrienden, op sociale media. Want pas dan wordt dit het begin van zeker werk voor iedereen.”

Strijdbare groet,

Agnes Jongerius